Page 25 - RUNO LEŚNE_JADALNE

ARCYDZIĘGIEL

LITWOR
(Angelica archangelica)

Okazała i silnie pachnąca roślina
dwuletnia, dorastająca do 2,5 me-
trów (typowy) i 3 metrów (nadbrzeż-
ny) z grubą nagą łodygą i dużymi,
pierzastymi liśćmi o kształcie jajo-
watym. Drobne kwiaty zebrane są
w duże kuliste baldachy, przybiera-
ją kolor zielonkawo-żółty (typowy)
i zielonkawo-biały (nadbrzeżny).
Owoce to duże rozłupki. Składają
się z dwóch płaskich jasnobrązo-
wych niełupek.

Surowcem leczniczym jest korzeń,
cały lub rozdrobniony i starannie
wysuszony. Stosuje się go w lecze-
niu wielu problemów żołądkowych,
układu oddechowego, dla uspraw-
nienia krążenia krwi oraz uspoka-
Zwany też dzięgiel litwor, dzięgiel lekarski, jająco. Ziele wykazuje też działanie
anielskie ziele i anielski korzeń. W stanie dzi- przeciwbólowe, przeciwzapalne,
kim występuje głównie na górzystych i wil- bakteriobójcze i wzmacniające.
gotnych terenach Europy i Azji. W Polsce zaś Korzeń, mający słodko-korzenny
spotykany jest w Sudetach i Karpatach (pod- smak, wykorzystuje się także do
gatunek typowy) oraz w pasie wybrzeża i do- aromatyzowania piwa. Fragmen-
lin rzecznych (podgatunek nadbrzeżny). ty liści arcydzięgla są stosowane
w cukiernictwie do ozdabiania ciast
Nalewka z arcydzięgla i tortów.
Składniki: 50 g korzenia arcydzięgla,
1 szklanka alkoholu min 40%
Korzenia arcydzięgla zalać szklanką alkoho-
lu o stężeniu minimum 40 procent i odsta-
wić na 2 tygodnie. Po tym czasie odcedzić.
Systematyka:
Zażywać 1-2łyżeczki dziennie w przypadku • Gromada: nasienne
przeziębiania. • Rząd: selerowce
• Rodzina: selerowate
• Rodzaj: dzięgiel

o L
V-VII
Zioła i rośliny lecznicze 23