Page 48 - Mazowieccy Twórcy
P. 48
Dzieło życia
Julia Hartwig
Fotografia: arch. UMWM Wybitna poetka, tłumaczka literatury francuskiej i anglojęzycznej. 2013
Pisarka wszechstronna – autorka reportaży, książek dla dzieci,
słuchowisk radiowych, monografii, ale przede wszystkim wielka dama
polskiej poezji.
Urodziła się 1921 r. w Lublinie. Zmarła w 2017 r. w Stanach Zjednoczonych.
Maturę zdała w 1939 r. Podczas II wojny światowej była łączniczką AK, uczestniczką podziemnego życia kul-
turalnego. Studiowała polonistykę i romanistykę na Tajnym Uniwersytecie Warszawskim (1942-1944), póź-
niej Uniwersytecie Warszawskim (1946) oraz Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. W latach 1947-1950 była
stypendystką rządu francuskiego i urzędniczką w dziale kulturalnym Ambasady Polskiej w Paryżu. Po powro-
cie zamieszkała w Warszawie i pisała słuchowiska dla Polskiego Radia. W 1970 r., razem z mężem Arturem
Międzyrzeckim, wyjechała do USA W 1976 r. była sygnatariuszką „Memoriału 101” – wystąpienia polskich
intelektualistów przeciwko zmianom konstytucji PRL. W 1979 r. ponownie przebywała w USA.
Pierwszy wiersz W słońce opublikowała w 1936 r. w gazetce szkolnej. Zadebiutowała w 1956 r. zbiorem
wierszy Pożegnanie. Jej poezja i artykuły ukazywały się we wszystkich czasopismach literackich. Wydała
Jasne niejasne (2009), Wiersze wybrane (2010), Gorzkie żale i Dziennik (2011) oraz tomy korespondencji ze
Zbigniewem Herbertem, Czesławem Miłoszem i Jerzym Turowiczem (2012).
Była również cenioną tłumaczką. Przełożyła na język polski twórczość takich pisarzy jak: Guillaume Apol-
linaire, Allen Ginsberg, Max Jacob, Blaise Cendrars, Pierre Reverdy, Marianne Moore czy William Carlos
Williams.
Członek Związku Literatów Polskich, Polskiego PEN-Clubu, NSZZ „Solidarność”, Stowarzyszenia Pisarzy Pol-
skich. Od 2008 r. była przewodniczącą jury Nagrody Mediów Publicznych w dziedzinie literatury pięknej
„Cogito”. Otrzymała liczne nagrody, m.in.: ZAiKS (1976), Fondation d’Hautvilliers „Prix de Traduction” (Fran-
cja, 1978), Polskiego PEN Clubu (1979, 1997), Literacką im. Jurzykowskiego (USA, 1981), Thornton Wilder
Prize (USA, 1986), Georga Trakla (Austria, 1991), Ministra Kultury za całokształt twórczości (2001), Nagroda
Fundacji Władysława i Nelli Turzańskich (2004), Wielka Fundacji Kultury, Polskiego PEN Clubu im. Jana
Parandowskiego (2009). Czterokrotnie nominowana do Nagrody Literackiej Nike.
– –
Ktoś powiedział, że wiersz liryczny jest cząstką autobiografii, nawet jeżeli nic w nim nie ma z wyznań. Wiersze
Julii Hartwig nie umiem czytać inaczej niż układając z nich autobiograficzną powieść. Osobą, która opowiada,
jest kobieta z polskiej inteligencji, mająca za sobą doświadczenia lat wojny, dużo podróżująca, o znacznej wie-
dzy o sztuce, wyposażona w znajomość obcych języków, zadomowiona w trzech miastach: Warszawie, Paryżu
i Nowym Jorku. Osoba ta jest też poetką, szukając określenia, wybrałbym przymiotnik: wykwintną.
(Czesław Miłosz).
47