Page 29 - Owady_pożyteczne
P. 29
CHRZĄSZCZE BIEGACZOWATE
(Carabidae)/ podrząd: chrząszcze drapieżne
Chrząszcz: krajowe gatunki osią-
gają 0,4–4 cm, samce są zwykle
mniejsze od samic. Ciało mocno
zbudowane, o różnych kształtach,
od owalnych po wydłużone, lekko
spłaszczone grzbietowo-brzusz-
nie. Głowa wąska i mała, węższa
od przedplecza, czasem szeroka,
wyłupiaste oczy. Duże przedple-
cze sercowate, prostokątne lub
trapezowate. Pokrywy skrzydłowe
często pękate, mocne, w guzki,
TĘCZNIK LISZKARZ (Calosoma sycophanta)/ rowki lub gładkie, czasem zrośnię-
rodzina: biegaczowate te, w różnych kolorach, od jaskra-
wych zielonych lub niebieskich
Ten niezwykle pożyteczny owad dobrze biega z metalicznym połyskiem, przez
po drzewach i zamieszkuje głównie bory sosno- złote po czarne lub brązowe. Skrzy-
dła dobrze rozwinięte, czasem
we. Żarłoczne larwy i dorosłe chrząszcze zjadają druga para zredukowana. Na ciele
ogromne ilości larw, poczwarek i gąsienic, szkod- szczecinki czuciowe. Czułki długie,
ników drzewnych. Tęcznik ma 1,8–3,5 cm długości, szczeciniaste lub nitkowate. Odnó-
pokrywy skrzydeł metalicznie zielonozłote lub ża smukłe, długie, silne typu bież-
szmaragdowozielone z czerwonozłotym metalicz- nego, czasem grzebiącego. Silne,
nym połyskiem lub niebieskozielone i czerwona- potężne żuwaczki. W okolicy odby-
we. Przedplecze niebieskie lub czarnoniebieskie. tu gruczoły wytwarzające substan-
cje obronne.
Samica składa w glebie 100–200 białych jaj. Młode Larwa: wydłużona z wysuniętym do
chrząszcze lęgną się w tym samym roku i zimują przodu aparatem gębowym, z sil-
w ziemi. Dorosłe na zimę zagrzebują się w glebie nymi szczękami, 3 pary odnóży.
lub próchnie. Chrząszcze żyją 2–4 lata. Aktywne
są przez około 50 dni od czerwca do sierpnia; w CHRZĄSZCZOWE CIEKAWOSTKI:
sezonie jeden chrząszcz zjada 300–400 leśnych Ochrona: wszystkie tęczniki są ob-
szkodników, a w postaci larwy dodatkowo 40. jęte ochroną prawną.
Nauka: chrząszczami biegaczowa-
! tymi zajmuje się karabidologia.
Gatunek objęty ochroną częściową.
owady drapieżne i pasożytnicze 27