Page 28 - Owady_pożyteczne
P. 28

CHRZĄSZCZE PŁYWAKOWATE
                      (Dytiscidae)/ podrząd: chrząszcze drapieżne




                     Chrząszcz: 0,2–4 cm,  ciało wy-
                     dłużone, owalne, gładkie, lśnią-
                     ce, opływowe, grzbieto-brzusznie
                     spłaszczone. Przednie odnóża krót-
                     kie, tylne szerokie, spłaszczone, na
                     końcu gęste, długie włoski. Nitko-
                     wate czułki, aparat gębowy gryzący.

                     POLOWANIE W WODZIE
                     To chrząszcze ziemnowodne, naj-
                     lepsi pływacy wśród słodkowod-
                     nych bezkręgowców. Najwięcej
                     gatunków żyje w słodkich wodach
                     stojących, nieliczne w górskich po-
                     tokach. W Polsce występuje około
                     150 gatunków. Mają inną budowę
                     niż chrząszcze lądowe, przysto-
                     sowaną do wodnego trybu życia.
                     Zimują na dnie zbiorników lub na
                     lądzie. Dorosłe i larwy polują w wo-
                     dzie na drobne skorupiaki, skąpo-
                     szczety, owady, mięczaki, czasem   PŁYWAK ŻÓŁTOBRZEŻEK (Dytiscus
                     na narybek i kijanki. Larwy czeka-  marginalis)/ rodzina: pływakowate
                     ją aż zdobycz zbliży się, wtedy ją
                     chwytają kleszczami żuwaczek, cia-  Najpospolitszych drapieżny  chrząszcz  wodny,
                     ła ofiary, rozpuszczone enzymami,   jeden z  największych w  kraju. Może występo-
                     wysysają.
                                                  wać licznie w zarośniętych roślinnością wodach
                     CHRZĄSZCZOWE CIEKAWOSTKI:    stojących (stawy, jeziorka, starorzecza, bagna,
                     Natłuszczenie: ciało pokrywa sub-  kałuże, oczka wodne). Przelatuje nad nowo po-
                     stancja natłuszczająca z gruczo-  wstałe zbiorniki. Larwa osiąga do 7 cm długości.
                     łów oleistych, dobrze odpychająca   Ciało dorosłego osobnika dorasta do 3,5 cm; jest
                     wodę.                        masywne, spłaszczone grzbietobrzusznie. Pokry-
                     Oddychanie: pod wodą oddychają   wy skrzydłowe czarnobrązowe z żółtą obwódką,
                     pęcherzykiem powietrza, schowa-
                     nym pod pokrywami blisko otwo-  u samców gładkie i błyszczące, u samic szorst-
                     ru oddechowego. Gdy podpływają   kie z rowkami. Odnóża segmentowe, pomarań-
                     do powierzchni odnawiają zapas   czowe, tylne dłuższe ze szczecinkami pływnymi.
                     tlenu.                       Rozmnażają się wiosną. Samica składa do 1000
                     Ugryzienie:  większe  gatunki  mogą   jaj w tkankach roślin wodnych, rozwój trwa 4–6
                     boleśnie ugryźć.             miesięcy, przepoczwarczenie w ziemi na brzegu
                     Wiosła: gęste, długie włoski na   zbiornika. Dorosłe żyją do 2 lat. Żywią się owada-
                     końcu tylnych odnóży  pełnią rolę
                     wioseł.                      mi wodnymi (w tym larwami i poczwarkami ko-
                                                  marów),  skorupiakami,  mięczakami,  narybkiem
                                                  i kijankami.
          26                            owady drapieżne i pasożytnicze
   23   24   25   26   27   28   29   30   31   32   33