Page 4 - Sciezki_Dydaktyczne
P. 4
Poznaj ścieżki przyrodniczo-edukacyjne oraz ich rolę
w ochronie przyrody i ukierunkowaniu ruchu turystycznego.
Ścieżka dydaktyczna to w edukacji i turystyce pojęcie stosunkowo nowe, powstałe w momencie,
gdy zmęczeni mieszkańcy miast zaczęli szukać odpoczynku na łonie natury i zainteresowali się
jej ochroną. Pierwsze ścieżki pojawiły się w Polsce w drugiej połowie lat 70. XX wieku i od tego
czasu ich popularność stale rośnie. Ścieżki wytyczane są najczęściej w parkach narodowych
i krajobrazowych oraz rezerwatach, lasach, parkach kultury i wypoczynku, ogrodach botanicznych,
i na innych terenach o wysokich walorach przyrodniczych. Rola „zielonych traktów” w edukacji jest
ogromna, gdyż pozwalają na zrozumienie otaczającej rzeczywistości, uczą patrzenia, obserwowania,
kreatywnego myślenia i dostrzegania zmian. A wszystko dzięki zajęciom wymagającym aktywności
i czynnego zainteresowania.
Ścieżki to specjalnie wytyczone w terenie trasy piesze, na których mogą być prowadzone zajęcia
edukacyjne łączące naukę o środowisku i jego ochronie z poznawaniem walorów przyrodniczo-
-krajobrazowych, historyczno-kulturowych oraz tradycji regionu. Poza tym ścieżki stanowią ciekawą
ofertę turystyczno-krajoznawczą, skierowaną zarówno do dzieci i młodzieży, jak i dorosłych.
Walorom poznawczym ścieżek towarzyszy kształtowanie postaw proekologicznych i aktywizacja na
rzecz ochrony środowiska. Wiedzę przyrodniczą najlepiej jest zdobywać na drodze doświadczeń
i obserwacji terenowych. Prowadzone na ścieżkach zajęcia zintegrowane łączą wiele przedmiotów
i treści wychowawczych, utrwalają i rozszerzają wiadomości nie tylko z zakresu przyrody, geografii czy
historii. Ścieżki uczą w praktyce, pozwalają na poprawną obserwację przyrody, poznanie wybranych
elementów środowiska i związków zachodzących między nimi oraz dokumentację i interpretację
wyników. Uwrażliwiają na piękno krajobrazu, czym rozwijają i wzbogacają kulturę turystyczną oraz
rozumienie powiązań człowieka ze środowiskiem. Tym samym kształtują przekonanie o konieczności
ochrony przyrody i odpowiedzialności za stan środowiska.
Na terenie województwa mazowieckiego jest coraz więcej dobrze przygotowanych ścieżek, do
których prowadzą drogowskazy lub tablice z mapami, pokazujące sposób dojścia od najbliższej
drogi, parkingu czy przystanku autobusowego. Początek edukacyjnego traktu wyznacza zwykle
tablica z jego opisem, mapą przebiegu i lokalizacją różnych obiektów (tablice informacyjno-
edukacyjne, gry terenowe i zabawy dydaktyczne, stanowiska do obserwacji zwierząt – wieże,
pomosty i kładki, wiaty, ławy i stoły). Trasy są łatwe do przebycia, przynajmniej w części dostępne
dla osób niepełnosprawnych i czytelnie oznakowane. Można je zwiedzać z przewodnikami,
nauczycielami, a często również samodzielnie. Wędrówki ścieżkami połączone z obserwacją zjawisk
związanych z wieloma dyscyplinami wzbogacają wiedzę, budzą zainteresowanie i zachęcają do
myślenia, a zadania i ćwiczenia, szczególnie z mapami i przyrządami, kształtują wiele praktycznych
umiejętności, w tym orientację w terenie.